Trong rất nhiều trường hợp, người làm nghề Account thường ở trong tình trạng "trên đe dưới búa" với đủ thứ áp lực bủa vây từ khách hàng, sếp, bộ phận sáng tạo, nhà sản xuất... . Là một nghề nghiệp vất vả và cao quý theo nhiều nghĩa, nhưng tại Hà Nội, chưa phải lúc nào, các bạn làm nghề Account cũng có được vị trí tốt, được ghi nhận và được lắng nghe.
Ở một số nơi, tệ hơn, bạn chỉ được coi là forwarder - shipper NOW Brief, GRAB Story board, ship bản brief từ client về cho creative và nhận lại, thuyết trình, sửa, thuyết trình.... cứ liên tục như vậy, qua nhiều vòng, lại quay về ý tưởng ban đầu, hoặc chán hơn là client đổi brief "lật bàn phút chót"...
Hãy xem những gì các bộ phận khác, nói gì với bạn Account:
- Creative Team: Sao làm mãi vẫn không đúng ý khách thế? Cuối cùng thì client muốn cái gì? Em nghĩ Account team cần xem lại cách tiếp cận và nắm rõ nhu cầu của client rồi mới mang job về nhé.
- Planning Team: Ủa, khách muốn vậy sao không nói ngay từ đầu? Để tới khi present creative direction xong rồi mới lật bàn là sao em? Ủa mà em không training cho họ hiểu à? Khách là họ không biết mình cần gì muốn gì đâu, việc của em là training tư vấn cho họ rõ ràng đã, giúp họ ra đề bài đi đã, rồi hãy về gặp team nhớ chưa.
- Chị kế toán: Ơ sao báo giá 1 đằng mà giờ Hợp đồng một nẻo thế em? Mà họ bảo chuyển khoản trước 30% rồi mới chạy cơ mà? Chị là chị không chi tiền trước đâu nhé, bao giờ khách thanh toán đợt một thì làm, mình lấy đâu ra tiền hả em? Em gọi kế toán bên họ đi, chị không muốn nói chuyện với bà XXX bên đấy đâu, giọng khó nghe lắm.
Đùa đó, đấy là khi bạn Account còn trẻ thì như vậy, tới khi bạn Account cứng nghề 1 chút rồi, nó sẽ đổi thành như sau:
- Creative Team: Ui chị ơi em làm mãi rồi mà vẫn không ra, hu hu, chị xem cứu em với. Anh CD bận job khác rồi.
- Planning Team: Bà ơi, tôi bảo, ca này khoai đấy, mà lại gấp nữa, qua bên khách bảo họ thư thả cho mấy hôm nha, đang ngập với 2 jobs mới đây này.....
- Chị kế toán: Em ơi, bảo thằng cu bên Production gì đấy, thư thả mấy bữa đi, giờ đang kẹt quá, sếp bắt chi trước mấy khoản cho công ty đi nghỉ mát cuối tuần, tiền tiết kiệm chưa tới kỳ rút, bảo nó thư thư đừng có gọi chị nữa.
Rồi, thế còn mấy anh client đẹp trai chưa vợ thì sao:
- Khi Account còn trẻ: Hi em :))) chiều rảnh ko qua cafe anh hỏi chút việc nhé.
- Khi Account cứng nghề: Bên anh đang thiếu trưởng phòng Marketing, em xem có ai không tìm giúp anh với nhé. Hoặc nếu là em luôn thì càng tốt.
Làm Account ngầu là phải như Emily in Paris?
Dù cứng hay là trẻ, thì Account vẫn phải làm việc cùng lúc với rất nhiều stake holders khác nhau, từ Khách hàng, Team, Nhà cung cấp cho tới Legal.... trong khi thời thanh xuân thì mình cũng đã .... quarter life crisis...
Để tiếp tục theo được nghề, hoặc tiến lên các vị trí khác như qua client làm Manager, hay sang agency global làm chơi mấy năm, xong về lại lên Director, các bạn Account thường sẽ cần chủ động trong chuyện update kiến thức, phát triển các mối quan hệ tốt đẹp với HR và Headhunter, tham gia các sự kiện, khóa học để gặp gỡ partner tương lai (client hoặc bồ)....
Thử bàn về kiến thức, một Account đanh đá không phải shipper NOW Brief sẽ "có thể cần" đặt các câu hỏi có phần "đanh đá" như sau:
Business mindset, hiểu Client đang kinh doanh cái gì, trong phân khúc nào, ngành hàng đó có đặc điểm gì, hệ thống phân phối ra làm sao, với đống nhân sự nhà client như thế, doanh thu từng này có mà lấy lãi làm lỗ lấy lỗ làm lỗ à?
Finance: Công ty khách quy trình thanh toán thế nào? Chứng từ cần nghiệm thu thanh lý là gì? Có đang nợ ngân hàng thiếu tiền trả agency không? Chị kế toán ốm đã đi làm lại chưa? Mấy production house, freelancer làm trực tiếp với client giờ còn ông nào đang theo đuổi đam mê không hay chạy Grab hết rồi?
Client's mindset: Anh sếp bên đó coi Marketing là gì? Chạy số ra đơn hay làm branding bài bản nghiêm túc? Trước giờ ảnh đã qua tay bao nhiêu em account khác rồi giờ mới tới lượt mình? Lí do trước đây chia tay agency cũ? Kỳ vọng gì ở agency mới? Tiêu chí thẩm mỹ thế nào? Xác định đi đẹp xấu nhiều khi không quan trọng bằng gãi đúng chỗ ngứa, thế thì chỗ ngứa của ảnh là ở đâu? Anh thích màu đỏ hay màu trắng đây?
Marketing thinking: Agency của mình làm phần nào trong Marketing? Phần nào in-house nhà họ phải tự làm? Sản phẩm của họ với các Ps còn lại như Giá rổ, Phân phối, Khuyến mại đã khớp chưa? Bao bì trông thế này thì bán cho ai? Có bao nhiêu tập consumers? Tập nào mua nhiều nhất? Doanh số năm ngoái bao nhiêu? Mục tiêu Marketing hay thực chất là MarCom là gì? Làm thương hiệu thế nào để có lợi nhuận ngắn hạn luôn?
Distribution understanding: Sao đại lý bên đó không đẩy hàng nhỉ? Sao client bảo sản phẩm bên chị là số 1 cơ mà? Số 1 mà xả tồn mãi không hết à? Sao ít điểm bán thế nhỉ? Hôm trước ra siêu thị chả thấy hàng đâu, sao báo cáo vẫn là có hàng trong kho? Ông Trade Marketing làm ăn kiểu gì thế không biết?
Creative understanding: Creative Direction này có trúng tập KH không vậy? Mà nó sao bay thế không thấy sản phẩm đâu cả? Câu tagline này nghe cứ sường sượng lổn nhà lổn nhổn như ăn ốc cả vỏ trong mồm ý nhỉ? Hôm rồi họp CỜ Rì Ây Ti present ideas nghe hay phết, nhưng kiểu client xôi thịt thế này thì cứ Mua 1 tặng 1 kèm KOLs vào có khi lại bán được hàng, win cái campaign này đã rồi campaign sau tha hồ chị em mình bay.
Production understanding: Sản xuất cái này sao đắt thế? Shoot quả TVC này mà không mất 3 ngày thì account sang làm trợ lý cho producer luôn. Đạo diễn là anh nào nhỉ? Cả ông camera man nữa? Người yêu thì xinh mà sao ngồi họp cứ hở ra là đòi thay đổi kịch bản của agency nhỉ? Sao trước buổi PPM không thấy ông nào hỏi han gì nhỉ? Chắc ko thèm đọc STB cứ thế đến ngồi chỉ tay năm ngón rồi.
Media: Treo cái biển OOH này xin giấy phép có mà cả tháng, tốt nhất là cứ vã ads đi đã. VOV đợt này căng đét, bao nhiêu ông Dược cùng chạy, tiền ít thế chạy chen vào làm gì hả anh? Để đấy em đổi cho quả group seeding chắc chắn là lên top trending.
Nghề Account, sớm quen được thiên hạ gán cho cái mác làm dâu trăm họ. Nhưng làm dâu đâu phải chỉ có stress và "đi gội đầu". Nói cho cùng nghề nào cũng có nỗi khổ, câu hỏi là mình cảm thấy vui vẻ với nỗi khổ nào.
