Tản mạn nghề Sale kì 1: Salesman – Hôm nay tôi đi học

Vừa bước ra khỏi mái trường đại học thân thương ta dã  miệt mài, mòn … bạc cả hai mông quần suốt 4 năm đằng đẵng, ta hăm hở nhào vào đời. Ta hùng hổ máu chiến tuyên bố với sếp rằng ước mơ 5 năm là được trở thành Quản lý bán hàng để rồi nhận lấy một câu lạnh lùng như thạch sùng: “Tạm thời làm phụ bán cái đã”.

Đời “phụ bán” thật là cực như con mực. Ta ghen tị với bọn bạn đang ngồi rung đùi trong phòng máy lạnh mỗi khi phải loay hoay chằng mấy chục cân hàng sau yên xe. Mấy việc lắt nhắt ban đầu như làm phiếu xuất kho, lấy hàng sau một tuần nắng bụi, kẹt xe, vất vả làm ta sờn lòng nản chí. Hỡi ôi là học đại học đàng hoàng mà đi làm cái chân phụ bán!

Mãi mới đến lúc sếp gọi vào giao địa bàn thấy ta chẳng còn hăm hở như trước mới viện dẫn ngay quý ngài đáng kính Philip Kotler: “ mọi người đều sống bằng cách bán một cái gì đó. Bán hàng là một trong những nghề lâu đời nhất thế giới”. Và kèm thêm – công ty mình bán hàng quan trọng lắm đó. Nghề này vất vả, ông không kiên trì thì nghỉ luôn đi. Sếp đã chuyển từ “mày” sang “ông”, kể cũng là một bước tiến…

Và ta học được lòng kiên trì. Kiên trì vượt qua mặc cảm những ngày đầu đi chở hàng. Kiên trì vượt qua định kiến “nghề vớ vẩn”. Kiên trì chịu nắng mưa thất thường, nóng rét khắc nghiệt. Kiên trì vượt qua những khó khăn khi bán hàng.

Nghề sale dạy ta lắm điều thú vị. Giờ đây ta không chỉ biết đi giao hàng kiểm hàng mà còn thuộc làu những với các loại báo cáo bán hàng và đôi khi là khảo sát thị trường nếu công ty ta làm yêu cầu. Làm sale là phải nắm rõ tính nết tâm lý của mỗi chủ điểm bán đặng chiều họ cho khéo để họ cưng hàng của mình. Lúc nào mềm nắn rắn buông,lúc nào dùng tình cảm lúc nào dùng lợi ích để bán được hàng.

Dần dần, ta đi nhiều nơi hơn, biết nhiều câu chuyện đời thực thú vị  và gặp những bậc kinh doanh lão luyện có sỏi trong đầu. Ta biết rằng hệ thống phân phối quan trọng biết bao, nó phải hiệu quả và ổn định. Nó giúp ích cho ta sau này là nếu là một marketer thì sẽ có quan điểm cân bằng hơn chứ không chỉ có mỗi TVC với Printad hay PR và quảng cáo…Mỗi vùng miền lại có một tính cách khác nhau. Nên dù có là Cocacola mà không hạp thuỷ thổ của chuỗi phân phối địa phương thì cũng ế như thường.

Một thời làm salesman đã dạy ta rằng rốt cuộc thì ai cũng là chân bán hàng. Dù có là bán hàng tiêu dùng như ta hay là bán ý tưởng như bọn làm agency, bán vật liệu xây dựng, bán cám v..v.. thì đứa nào cũng phải làm ra tiền cho công ty trước đã. Đừng vội mừng là tháng này đạt chỉ tiêu doanh số A. Hãy lo cho tháng sau chỉ tiêu A+n nữa kìa.